door Ab Broshuis

In de winter besloten we dat we aan de SCYR gaan meedoen. Dan komt de boot eindelijk eens wat verder dan Friesland en het IJsselmeer. Onmiddellijk ingeschreven zodat we er eigenlijk niet meer onder uit konden. Vanaf dat moment kon ik de Witje Twee en Karin voorbereiden op de week zeilvakantie. Vooral de laatste, mijn eerste vrouw, moest ik bedachtzaam en met veel tact preparen. Ze had het verhaal van de Windia over de SCYR 2007 natuurlijk gelezen. In de woorden van Ad Bastiaans: Ze is niet zo’n buiten-om vrouw. Ik zal niet verder uitweiden over de details hoe ik haar enthousiast heb gekregen maar het is gelukt. Ze kreeg er gewoon erg veel zin in. Ze had nog nooit wedstrijd gezeild, dat leek haar een geweldige nieuwe ervaring.

Op naar Hellevoetsluis
De Witje Twee voorbereiden was ook een nieuwe ervaring. Normaal voor ieder zeil seizoen bedenk je het standaard ritueel wat er vervangen of gerepareerd moet worden. Nu kon ik erbij gaan dromen wat er nog zou kunnen ontbreken voor de tocht naar het zuiden. Aan boord staat nu een accu, inderdaad er is nu elektriciteit aan boord, uiteraard de buiten-om kaarten, een marifoon en een heuse kaart plotter zijn geïnstalleerd.

Inmiddels blijkt al in mei dat er zich 13 Folkboten hebben ingeschreven, 10 houten en 3 polyester replica’s, zoals ze heten in Hellevoetsluis, 12 leden en één niet lid. Dat wordt dus niet alleen gezellig maar ook een geweldig zeilspektakel.
Op vrijdag 17 juli beginnen we met de Witje Twee aan de overtocht van Gaastmeer (Fr.) naar Hellevoetsluis. Vrijdag avond stranden we met heel veel wind (6+) in Stavoren. Voor de zaterdag is de voorspelling Z/ZW 6, dus wind tegen richting Enkhuizen (Stavoren – Enkhuizen is pal zuid). Zaterdag een boek uitgelezen, ofwel verwaait gelegen. We hadden weliswaar een dag speling maar de verwachting bleef harde wind uit de in-de-windse hoek. Hier had ik geen rekening mee gehouden, lang harde wind en dat terwijl ik Karin had beloofd dat we niet onder tijdsdruk staan, en bij harde wind echt niet zullen uitvaren. Gelukkig is harde wind relatief. Het waaide zondag minder hard, 5 lijkt dan niet meer zo erg na een hele dag 6, dus konden we uitvaren richting Enkhuizen. Wat liggen onze bootjes toch heerlijk op het water met stevige wind. Ik verbaasde me over Karin, schuin gaan was ineens niet meer eng, gangboord in het water geen probleem, het is alleen niet zo comfortabel. Inmiddels contact gehad met de Windia en de Tuimelaar over de aanbrengtocht vanuit IJmuiden. De SCYR organisatie heeft de buiten-om tocht vanuit IJmuiden via Scheveningen naar Vlaardingen afgelast vanwege teveel wind uit de verkeerde hoek. Zondagavond zouden alle aanbrengroute-boten verzamelen in de Houthaven in om maandag om twee uur ’s morgens door Amsterdam de staande mast route naar het zuiden te beginnen. De Witje Twee kwam zondagmiddag in Enkhuizen aan. Met de stevige ZW wind zou doorvaren te veel van het beoogde vakantie protocol afwijken; geen tijdsdruk en we zeilen voor ons lol. De volgende dag zou het nog steeds hard waaien(5+) maar de wind zou naar het W draaien. Maandag was het zwaar maar prachtig zeilen over het Markermeer naar Amsterdam. Voor het eerst met de Witje Twee op het Markermeer en naar de grote stad.
Een dag later dan de ander Folkboten varen we de staande mastroute in konvooi met zo’n 25 zeilboten. Inmiddels had ik het staande mast kaart boekwerk gekocht en konden we volgen waar we waren. De kaartplotter bedoeld voor de Noordzee, werd gedegradeerd tot een water TomTom. De staande mast route is een hele leuke ervaring and eigenlijk prachtig door het Nederlandse landschap en dwars door de stad Alphen a/d Rijn.
Om half drie ’s morgens begint de tocht in Amsterdam, rond half zes waren we achter Schiphol, om vervolgens rond kwart over tien de spoorbrug bij Gouda te halen. Na de sluis bij Gouda viel het konvooi uit elkaar. De Hollandse IJssel die dan rest is erg saai, maar dat kan ook komen omdat we dan inmiddels 10 uur aan het motoren zijn. Ook ben je tegen die tijd bijna 25 liter verder met je 2-takt achter de Folkboot, en is er nog steeds geen tank mogelijkheid geweest. De tank voelt erg leeg aan, we gaan zachter varen want op de kaart staat dat er een tank mogelijkheid is na de Algerabrug vlak voor de Nieuwe Maas. Inderdaad drijft er een tankstation ponton, met zo’n lage Folkboot moeilijk aanleggen, na een klimtocht kom ik met mijn jerrycans boven op het ponton. Ergens in een kantoortje vind ik eindelijk iemand. Op de vraag of hij benzine heeft, antwoordde hij heel droog: “Benzine, dat is voor een auto”. Nee dus, dan maar rustig verder varen en we zien wel waar het schip strand. Richting Vlaardingen was de bedoeling eerst, maar de kaart gaf die kant op geen tank mogelijkheid. Volgens de kaart zijn er richting Dordrecht meerdere tankmogelijkheden en enkele kleine haventjes. Ook het tweede ponton was een dieselponton, het derde voorbij Slikkerveer had alleen “illegale” benzine. Dat had meer te maken met z’n vergunning dan met de kwaliteit.
Inmiddels dus aardig richting Dordrecht, wat eigenlijk wel leuk is. Karin heeft haar lagere school tijd in deze stad doorgebracht dus een leuk excuus om jeugd herinneringen op te halen. We zijn in de Koninklijke in de Tweede Haven gaan liggen. Prachtig tussen de historische panden ingesloten haven. ’s Avonds sta ik me in het clubhuis te scheren, zegt de man naast mij: “ jij bent Ab Broshuis”. Hij bleek ons nieuwste lid Paul Rosendaal. Hij was vanmorgen met zijn grotere zeiljacht (34 voet) Quist ook aan de staande mast route begonnen. Zijn zoon had zijn Folkboot Baltica naar Hellevoetsluis gevaren, en hij is nu met het “moederschip” onderweg.
De volgende dag, woensdag, restte nog een stukje varen van Dordrecht naar Hellevoetsluis. Hoewel dat toch nog een behoorlijk stuk blijkt. Wederom op de motor. We hadden verwacht dat het Haringvliet bezeilbaar zou zijn, maar helaas waarom wilde de wind nou niet even uit het vertrouwde ZW komen? Eenmaal op het Haringvliet contact gezocht met ons technisch lid Juriaan van de Tuimelaar; Hoe hoog is een Folkboot eigenlijk? Die is 10,80 meter boven de waterlijn, exclusief een eventuele windex. De Haringvlietbrug kan dus dichtblijven voor ons.
Uiteindelijk rond zeven uur meren we af in Hellevoetsluis. Veel vlaggen (Shipmate!) wapperen ons tegemoet. We liggen in de “polyester” haven. Ergens tussen de boten zien we nog een polyester replica Folkboot liggen. Waar zijn de anderen. Voor het moment is dat van latere zorg, want we moeten ons eerst gaan inschrijven, we hadden immers het Concours d\’Élégance in Vlaardingen gemist. Dan gaan we eten in de Spiegeltent en op zoek naar de andere Folkboten.

De SCYR is begonnen!
Woensdagavond waren alle classic boten samen in Hellevoetsluis tussen honderden rode Shipmate vlaggen. Die avond liggen de Hudde en de Witje Twee nog keurig in de Koopvaardijhaven waar alle polyester klassiekers horen te liggen. ’s Avonds na de inschrijving in de Spiegeltent, op zoek gegaan naar de andere Folkboten. Met de o zo herkenbare masttop waren ze snel gelokaliseerd. Bijna allemaal lagen ze bij de brug in de oude haven. Al snel werd duidelijk dat de volgende dag de polyester Folkboten ook tussen de originele houten konden liggen. In totaal hadden zich 13 folkboten! voor dit evenement ingeschreven. De Spiegeltent hebben we als clubhuis voor de Folkboters gebruikt. De Spiegeltent fungeerde tevens als restaurant en was de plek waar elke avond de prijsuitreiking en borrel was.
’s Morgens begon de dag met palaver in de Spiegeltent en een kop koffie uit de originele DCYR-mok. Alle Folkboten, hout en polyester, waren in dezelfde start Classic 3 ingedeeld. Hierdoor werd het met 13 Folkboten aan de start, toch wel bijna een eigen klasse start. Donderdag de eerste twee wedstrijden. De baan was bekend gemaakt maar op het startschip hing al meteen een andere baan, de wind was inmiddels aangetrokken. Twee korte wedstrijden, één ’s morgens en één ‘s middags met een windkracht 3 à 4. Duidelijk werd meteen dat Snipa II niet alleen snel was maar dat de bemanning ook de vruchten begon te plukken van de ervaring opgedaan tijdens de winter wedstrijden die bij hun georganiseerd worden.
Vrijdagochtend wederom strak blauw, maar de voorspelling beloofde een harde tot krachtige wind die dag. De Classis 3 startte pas om 11 uur. Dus tijd genoeg voor een Folkboten palaver met koffie. Door de harde wind werd vanaf de kade geroepen of hij met één van de Folkboten de wedstrijd kon meevaren. Het was Karel Beer, NFC-lid en bouwer van houten Folkboten. De eigenaar van het schip waar Karel stuurman op was had besloten vanwege te harde wind niet uit te varen. Tja, als je dan toch wil zeilen met veel wind ga je naar de Folkboten. De Witje Twee kon wel een paar extra handen gebruiken, want samen met Karin wordt een stevige 4 wel veel. Karel had al lang geen Folkboot gevaren, dus afgesproken hij de ochtend wedstrijd zou sturen en ik de middag. Dat Karel een goede stuurman is blijkt wel uit de uitslag van die ochtend (race 3), tweede en dat ook nog eens met een man-over-boord. Ik ging in het laatste voor de windse rak naar voren om de boom uit te zetten. Met mijn nieuwe bootschoenen gleed ik zo overboord. De boom zat al vast aan de fok en ik had de boom zo strak vast gehouden toen ik overboord viel dat ik met de boom in de hand ter hoogte van de kuip boven water kwam. Karel had het groot schoot meteen losgegooid waardoor de snelheid uit de boot ging. Karin en Karel staken me een hand toe en zo was ik in een mum van tijd weer aanboord en had ik de boom eerder uitstaan dan Karel de grootschoot aangetrokken. Dit heeft allemaal geen halve minuut geduurd. Ongelooflijk. Gelukkig had ik geen automatisch opblaasbaar zwemvest aan maar een klassieke, anders had ik met die ballon van voren nooit aan boord kunnen komen. De middagrace is afgelast door de sterk toegenomen wind. Wel waren de meeste Folkboten nog uitgevaren maar op het startschip hing inmiddels de N-vlag. Zaterdag staat er alleen een ochtendwedstrijd op het programma, want ’s middags moeten we natuurlijk weer met alle klassieke schepen tijdens de Nautische markt in de Haven liggen voor alle bezoekers. Via Shipmate konden we bij inschrijving een banner met foto en tekst van je boot laten maken.  Deze werden in het want gehangen zodat alle voorbijgangers de details over de schepen konden lezen.
Zaterdagmiddag geslenterd over de markt en door Hellevoetsluis. Een prachtig vestingstadje, en oud marinehaven zoals nu Den Helder. De marinehaven met de zilvervloot. Hellevoetsluis ligt erg beschut en ook centraal. Laat in de middag in de aanloop naar de lustrum Barbecue in de diverse kuipen van de Folkboten alvast het 5-jarig jubileum gaan vieren. Ruud Nederveen, dit jaar zonder boot, was uit Bloemendaal gekomen om het lustrum mee te vieren. Prachtig weer maakte de barbecue een heel erg gezellig evenement. Een lange tafel met zeker 35 Folbootzeilers met allemaal dezelfde passie, de Folkboot. Lekker eten, prachtig uitzicht over het Haringvliet, een straffe wind en een prachtig ondergaande zon, hoeveel mooier kan een lustrum nog gevierd worden. De winnaar onder de Folkboten is inmiddels bekend. De Snipa II heeft tot dan toe alle wedstrijden gewonnen en is niet meer in te halen. De Marina was tot nu toe altijd in de prijzen gevallen. Dit jaar met zoveel Folkboten in het wedstrijd veld konden zij zich eindelijk vergelijken. Uiteindelijk viel het artikel in de Waterkampioen over de SCYR erg tegen. Alleen de Marina werd genoemd. De nieuwe bemanning moet waarschijnlijk nog aan het idee wennen dat er meer Folkboten op de Nederlandse wateren varen, en vond het blijkbaar niet de moeite iets over de grote Folkboot vloot te vermelden, jammer.

Zondag de laatste dag met nog één wedstrijd in de ochtend. De Hudde won met de Snipa II als tweede. Daarna maakte  iedereen kwartier en bereidde zich voor op de terug reis. De Windia en Witje Twee gaan voor een week  naar de jachthaven om het weekend erna samen buitenom terug te varen.
Het waren geweldige zeildagen. De SCYR is een prachtig evenement waar fanatiek wedstrijdzeilen wordt afgewisseld met gezelligheid voor en na de wedstrijden.
Voor de Witje Twee is dit de eerste keer geweest maar absoluut niet de laatste keer.